Thư viện cộng đồng mọc lên từ đống đổ nát giữa ngôi làng cổ

Với diện mạo mới, thư viện không chỉ phục vụ cho cộng đồng địa phương mà còn là địa điểm dừng chân khám phá của nhiều du khách. Tiềm năng phát triển du lịch của Sunyao đã thu hút được rất nhiều nguồn đầu tư lớn. Một sức sống mới lại thổi vào ngôi làng cổ này.

Thông tin công trình:

• Tên công trình: Library in ruins
• Đơn vị thiết kế: Atelier Xi
• Đơn vị xây dựng: Công ty Xây dựng Yuantuo (Hà Nam) + Công ty Xây dựng quận Xiuwu
• Địa điểm xây dựng: Làng Sunyao, Xiuwu, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc

Mới đây, Atelier Xi đã giới thiệu công trình kiến trúc với tên gọi “Library in ruins” nằm bên trong làng Sunyao, Trung Quốc. Ngôi làng cổ Sunyao nằm ở vùng núi cách xa trung tâm thị trấn. Kể từ năm 1996, dân làng lần lượt di chuyển vào những nhà làng bê tông bằng gạch ở ngôi làng mới ngay bên cạnh và để lại Sunyao với những căn xây bằng gạch cũ kỹ, có cả nhà nằm bên trong hang động. Nhiều năm đã trôi qua, ngôi làng bị bỏ hoang này được KTS kiểm tra, nghiên cứu lại và đánh giá: Những vách đá cằn cỗi tiếp giáp với khu di tích và những cánh đồng rộng lớn phía trên đều thể hiện mối quan hệ địa hình phong phú, gợi lên rất nhiều cảm hứng thiết kế.

Ban đầu KTS được ủy thác thiết kế một tòa nhà công cộng rộng 300m2 nhằm tạo điều kiện cho việc giáo dục văn hóa và nghệ thuật của quận Xiuwu, Hà Nam. Tuy nhiên, sau khi xem xét khu vực rộng lớn này và nhận thấy việc đi lại giữa các ngôi làng nằm rải rác có chút khó khăn, KTS đã đưa ra đề xuất chia một tòa nhà thành các cơ sở nhỏ ở các địa điểm khác nhau để phục vụ tốt hơn cho cộng đồng địa phương.

Khi mới bắt đầu, dân làng đã hỏi KTS rằng liệu có thể xây dựng theo lối kiến trúc cũ của ngôi nhà, nơi chỉ còn lại một phần của những bức tường gạch nung đổ nát. Nhưng họ lại không thể tìm thấy một người thợ thủ công nào có thể xây dựng với kỹ thuật ban đầu. Do đó, KTS đã đề xuất xây dựng theo một phương pháp mới, cho phép một cấu trúc mới được mọc lên từ những tàn tích cũ để người dân vẫn có thể cảm nhận được hình ảnh ngôi nhà cũ của mình nhưng với một diện mạo mới.

Hơn nữa, KTS hy vọng có thể đem đến cho người dân nơi đây một công trình với ý nghĩa song song. Cụ thể một mặt, nó kết nối những ngôi nhà trong hang động, những ngọn đồi cằn cỗi và cả những bức tường đất – đều là những di tích vật chất còn lại với thời gian. Mặt khác, công trình thể hiện những cấu trúc thu nhỏ để phù hợp với bối cảnh của địa điểm, từ đó trở thành một không gian kiến trúc điêu khắc độc đáo. Một cấu trúc lối vào bằng bê tông đúc tại chỗ nhô ra ngay tại vị trí của bức tường cũ kỹ. Sau khi vào tòa nhà, một góc tường còn sót lại mở rộng vào phòng, hướng dẫn mọi người khám phá nơi ở bên trong, vách đá cũ và khu vườn ở phía sau. Các cửa gỗ kiểu truyền thống được lắp đặt ở mặt tiền phía sau nhằm mô tả phong cách truyền thống của khu vực.

Thiết kế nhấp nhô của mái nhà tạo thành một sân thượng ngoài trời và một 1 khu vui chơi cho trẻ em. Trong khi đó, đường cong cắt ngang qua các bức tường cũ còn sót lạt kết nối lối vào, tầng 1, và cả sân thượng. Không gian bên trong không chỉ có chức năng như một thư viện bậc thang mà còn như một phòng chiếu thu nhỏ với cửa kính hướng ra các tòa nhà và cây cối trong làng. Các ô hình học được thiết kế trên bức tường bê tông mặt tiền phía Bắc và phía Nam giúp mang lại ánh sáng bên trong và cung cấp tầm nhìn ra ngoài trời, giúp tạo ra bóng râm suốt cả ngày và một khung cảnh ánh sáng lấp lánh tuyệt đẹp vào ban đêm.

Được hoàn thành vào tháng 9 năm 2020, cho đến nay khu vực này hoạt động như một trung tâm cộng đồng, nơi dân làng và trẻ em gần đó đến để đọc sách và vui chơi. Nó cũng thu hút nhiều khách du lịch từ các quận và thành phố lân cận đến tham quan và khám phá.

Ngoài ra, công trình còn có một quảng trường nhỏ trước lối vào tòa nhà thường xuyên tổ chức các hoạt động cộng đồng như hội họp và tổ chức các lễ hội của dân làng. Thêm nữa, nơi đây còn được sử dụng như một địa điểm phụ cho Diễn đàn phục hồi nông thôn quốc gia vào mùa thu năm 2020, để chào đón các học viên phục hưng nông thôn từ khắp nơi trên đất nước. Đồng thời, kiến trúc ngôi làng cổ Sunyao đã thu hút các công ty lớn từ Thượng Hải và Trịnh Châu đến để đầu tư cải tạo những ngôi nhà cũ thành khách sạn lưu trú tại nhà mang lại sức sống mới cho ngôi làng.