Đây là yêu cầu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Hội nghị về các giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam do Văn phòng Chính phủ tổ chức sáng 19/12.

7 vấn đề của ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề cập đến những thành công bước đầu của ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam những năm qua. Chúng ta đã nội địa hóa được 40-45% nguyên liệu da giày, 15% linh kiện điện tử, 5% linh kiện điện tử tiêu dùng công nghệ cao.

Ông cho rằng số lượng doanh nghiệp tham gia công nghiệp hỗ trợ không chỉ phát triển về lượng và còn chất. Một số doanh nghiệp có năng lực, sản xuất được các loại linh kiện xe đạp, xe máy, ôtô, cơ khí đạt tiêu chuẩn. Các sản phẩm này đáp ứng một phần quan trọng sản xuất trong nước và xuất khẩu.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, đến năm 2020, Việt Nam có sản phẩm công nghiệp hỗ trợ có khả năng cạnh tranh cao, đáp ứng được 45% nhu cầu thiết yếu cho sản xuất, tiêu dùng trong nội địa.

Thủ tướng biểu dương một số doanh nghiệp đi đầu trong phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam như Thaco đã có 30 nhà máy sản xuất phụ trợ, có tỷ lệ nội địa hóa 40%; Samsung đạt tỷ lệ nội địa là 30%; VinFast đã nội địa hóa được 90% với dòng xe máy điện mới ra mắt…

Người đứng đầu Chính phủ cũng biểu dương một số địa phương đã rất nhanh chóng đi đầu trong việc phát triển công nghiệp hỗ trợ như Bình Dương, Hà Nội, Đồng Nai, Bà Rịa – Vũng Tàu, Hải Phòng, Quảng Nam…

Tuy nhiên, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thẳng thắn chỉ ra 7 tồn tại của ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam hiện tại.

Thứ nhất, Việt Nam chưa có ngành công nghiệp mũi nhọn, đóng vai trò dẫn dắt, nhiều ngành công nghiệp ưu tiên phát triển không đạt mục tiêu đề ra. Từ đó dẫn đến công nghiệp hỗ trợ kém phát triển, tỷ lệ nội địa hóa các ngành công nghiệp còn thấp.

Các ngành công nghiệp chưa phát triển do thiếu chính sách đủ mạnh trong việc tăng cường năng lực doanh nghiệp tư nhân, chưa tạo lập môi trường kinh doanh minh bạch, ổn định bình đẳng. Việc lựa chọn các ngành công nghiệp mũi nhọn, ưu tiên còn dàn trải. Chính sách phát triển công nghiệp thiếu đồng bộ, tính khả thi thấp. Công nghiệp của tư nhân phát triển mạnh mẽ.

Thứ hai, trên tổng quan doanh nghiệp Việt Nam còn quá ít doanh nghiệp hỗ trợ, năng lực còn thấp. Năm 2016, số lượng doanh nghiệp hỗ trợ chỉ chiếm 4,5% của ngành công nghiệp chế biến chế tạo, đó là chưa nói đến năng lực kỹ thuật, hàm lượng công nghệ cao.

Yếu kém thứ ba được người đứng đầu Chính phủ chỉ ra là chúng ta đã có một số cố gắng, nhưng chưa đủ lực tham gia vào chuỗi cung ứng sản xuất toàn cầu, nhất là khi trình độ công nghệ Việt Nam còn khoảng cách với các nước trong khu vực. Tư duy “sản xuất kín” vẫn còn phổ cấp trong các ông chủ đầu tư.

Thứ tư, lực lượng tham gia công nghệ hỗ trợ còn chưa bắt kịp xu hướng đi lên của thế giới.

Thứ năm, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ ra nguồn nhân lực chất lượng cao, có trình độ kỹ năng chuyên môn chúng ta vẫn còn hạn chế. Các trường đào tạo chưa gắn với thực tiễn sản xuất, chưa đáp ứng yêu cầu.

Thứ sáu, sự gắn kết doanh nghiệp trong nước và FDI còn hạn chế. Nhất là một số FDI chưa chú trọng phát triển nhà cung cấp nội địa, còn khép kín trong sản xuất.

Thứ bảy, nhiều địa phương, bộ ngành chưa dành đất đai cho phát triển công nghiệp hỗ trợ, công tác xúc tiến và chính sách còn yếu.

“Đất đai nằm ở đâu, ở chính các địa phương. Ví như ngành dệt may dệt nhuộm, tỉnh nào cũng từ chối. Nếu chúng ta thực thi CPTPP, nếu đối đầu với Mexico, chúng ta có thể thua cuộc trong ngành dệt may do công nghiệp phụ trợ kém”, ông nói.

http://enternews.vn/media/uploaded/385/2018/12/19/cong-nghiep-ho-tro_thumb_500.jpg

Biến Việt Nam thành công xưởng sản xuất của châu Á

Thủ tướng nhấn mạnh trong thời gian tới, Việt Nam cần đón bắt sự chuyển hướng của các nhà đầu tư, sản xuất, để biến nước ta thành một công xưởng sản xuất của châu Á, thế giới, khu vực ASEAN. Việt Nam có khát vọng phát triển nền tảng công nghiệp phụ trợ không chỉ là ôtô, xe máy, mà có thể là Boeing sẽ sản xuất cánh máy bay ở nước ta.

Ông bày tỏ mong muốn Việt Nam là cứ điểm sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia. Do đó, các bộ liên quan, địa phương phải suy nghĩ trong định hướng phát triển công nghiệp thông minh.

Người đứng đầu Chính phủ đề nghị phải có một tinh thần làm việc như tầm chiến lược của HLV Park Hang-seo đã đưa Việt Nam giành ngôi vô địch AFF Cup.

“Tầm nhìn bố trí đội hình, dành nguồn lực, cả thể lực và trí lực, để ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam đạt thành công như ông HLV người Hàn Quốc đã đưa đội tuyển tiến lên. Công nghiệp hỗ trợ phải như thế mới thành công, chứ bình bình làm sao thành công được”, ông nói.

Thủ tướng cũng yêu cầu phải học hỏi tinh thần người Hàn Quốc, Nhật Bản, nhiều nước khác ý chí phát triển đất nước.

“Phải học tập những tinh thần như vậy vào phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam. Một tinh thần thể thao, bóng đá vào kinh tế như thế mới thành công”, ông nói.

Thủ tướng đưa ra chủ trương Việt Nam sẽ ưu tiên phát triển công nghệ nguồn, tập trung nghiên cứu phát triển sản phẩm, ứng dụng công nghệ 4.0 vào thực tế Việt Nam trong công nghiệp hỗ trợ. Làm sao các sản phẩm mà ta có thể mạnh có thể làm được và sẽ cố gắng làm.

Để làm được điều này, Thủ tướng mong muốn các nhà đầu tư lớn, tập đoàn lớn, khi phát triển công nghiệp hỗ trợ cần phải nhớ đến việc “muốn đi nhanh phải đi một mình, muốn đi xa phải đi cùng nhau”.

“Tinh thần ấy như một đội bóng. Không phải Anh Đức tự nhiên đá volley được vào đâu. Mà Quang Hải đặt vào thì Đức mới volley thành công được”, Thủ tướng ví von.

Cụ thể hóa mong muốn, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại định hướng phát triển của Đảng, đến năm 2030 Việt Nam hoàn thành mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Việt Nam cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, thuộc nhóm 3 nước dẫn đầu ASEAN về công nghiệp. Năm 2045, Việt Nam là công nghiệp phát triển hiện đại.

Đến năm 2030, sản phẩm công nghiệp hỗ trợ Việt Nam đáp ứng 70% nội địa, chiếm 14% giá trị toàn ngành công nghiệp. Nước ta có khoảng 2.000 doanh nghiệp đáp ứng được các tập đoàn đa quốc gia, có thể mang lại giá trị gia tăng rất lớn.

Nhấn mạnh phải nghiên cứu phát triển, áp dụng công nghiệp 4.0, kỷ nguyên số vào thực tế ở Việt Nam, trong công nghiệp hỗ trợ, Thủ tướng đề nghị làm rõ hơn vai trò của các doanh nghiệp đầu tàu trong việc hỗ trợ, dẫn dắt doanh nhiệp hỗ trợ của Việt Nam phát triển và yêu cầu các doanh nghiệp cần quan tâm hơn đến nghiên cứu và phát triển. Bộ Công Thương, các bộ chức năng chủ trì nghiên cứu, đề xuất các trung tâm nghiên cứu phát triển.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Tài chính bố trí nguồn vốn đầu tư phát triển để xây dựng 3 Trung tâm kỹ thuật hỗ trợ phát triển công nghiệp.

Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, đề xuất các ưu đãi, hỗ trợ về vốn, tín dụng để phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên phát triển, trong thời hạn từ 5 năm đến 10 năm.

Bộ Khoa học và Công nghệ xem xét điều chỉnh cơ chế tiếp cận Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia theo hướng thông thoáng và nhanh gọn, đơn giản hơn đối với doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ.

Phát triển doanh nghiệp hỗ trợ phải lấy thị trường khu vực và thế giới làm mục tiêu phát triển để cạnh tranh, Thủ tướng giao các bộ liên quan trình Thủ tướng hoàn thiện cơ chế chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam, nhất là chính sách thuế, đất đai, tín dụng…

Sau Hội nghị này, với sự hướng dẫn của Bộ Công Thương, một số địa phương cần có chương trình hành động để phát triển công nghiệp hỗ trợ.

Từ đó, Thủ tướng nêu một số giải pháp lớn.

Thứ nhất, phát triển các doanh nghiệp công nghiệp tư nhân trong nước thực sự trở thành một động lực quan trọng trong phát triển công nghiệp đất nước nói chung, đặc biệt chú trọng khởi nghiệp sáng tạo định hướng đầu tư vào công nghiệp hỗ trợ.

Giải pháp lớn thứ hai là nhân lực công nghiệp, nhất là trong cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, kỷ nguyên số.

Thứ ba là khoa học công nghệ, doanh nghiệp công nghệ. Phải coi đây là khởi nghiệp sáng tạo để tạo mọi điều kiện cho sự phát triển CNHT ở địa phương. “Chúng ta nói có nhỏ mới có lớn, nhỏ phục vụ lớn, lớn tạo điều kiện cho nhỏ”, Thủ tướng nói.

Nguồn: enternews.vn