Con người ngày càng bị tổn thương bởi nhiệt cực đoan do biến đổi khí hậu

Báo cáo đếm ngược Lancet 2018 (Lancet Countdown) về y tế và biến đổi khí hậu cho biết, con người đang phải đối mặt với nguy cơ bị tổn thương do nhiệt ở mức độ không được cho phép và nguy cơ này đang gia tăng ở tất cả các khu vực trên thế giới. Trong đó, các công nhân làm việc ngoài trời, người có vấn đề về sức khỏe và người già ở thành thị là những đối tượng dễ bị tổn thương nhất.

Căng thẳng do nhiệt đã phổ biến, hệ thống y tế chưa đủ sức đối phó

Báo cáo đếm ngược Lancet 2018 là một trong những nghiên cứu hàng đầu thế giới về mối quan hệ giữa y tế với khí hậu và những tác động của nó đối với Chính phủ của các quốc gia.

Báo cáo được thực hiện hàng năm bởi 27 tổ chức nghiên cứu quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Tổ chức Khí tượng Thế giới, Đại học London, Đại học Thanh Hoa, Đại học Washington… và đăng tải trên tạp chí y khoa danh tiếng The Lancet.

Báo cáo năm 2018 tập trung vào chủ đề tác động của nhiệt cực đoan (extremeheat) đối với sức khỏe con người thông qua việc phân tích dữ liệu trong năm 2017 của 41 chỉ số thuộc 5 lĩnh vực riêng biệt.

Theo phân tích của báo cáo đếm ngược Lancet, năm 2018 là một năm nóng hơn ở nhiều nơi trên thế giới. Nhiệt độ trái đất tăng lên làm mức độ ô nhiễm không khí đô thị cũng tăng lên đáng kể khi có đến 97% thành phố ở các nước thu nhập thấp và trung bình không đáp ứng được các hướng dẫn về chất lượng không khí của WHO. Sự ấm lên trên toàn cầu cũng khiến bệnh dịch tả và sốt xuất huyết lan rộng, với khả năng lây lan tăng lên ở nhiều khu vực.

Sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tới sức khỏe con người. (Trích dẫn từ báo cáo)

Căng thẳng do nhiệt (heat stress), một trong những tác động sớm và nghiêm trọng nhất của biến đổi khí hậu đã trở nên phổ biến, nhưng các hệ thống y tế hiện nay vẫn chưa thể đối phó.

Năm 2017, số người dễ bị tổn thương phải chịu đựng sóng nhiệt cao hơn năm 2016 là 18 triệu người và cao hơn năm 2000 là 157 triệu người. Cũng trong năm 2017, khoảng 153 tỷ giờ lao động đã bị mất đi do nhiệt cực đoan gây ra bởi biến đổi khí hậu.

Đặc biệt, những người trên 65 tuổi sống tại các thành phố ở châu Âu và đông Địa Trung Hải (43%) có nguy cơ tổn thương bởi nhiệt cao nhất với tỷ lệ lần lượt 42% và 43%, cao hơn nhiều so với người già tại các khu vực châu Phi (38%) và Đông Nam Á (34%).

Khảo sát tại 478 thành phố trên toàn cầu cho biết, 51% cơ sở hạ tầng y tế công cộng tại đây sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng bởi biến đổi khí hậu. 65% thành phố đã hoàn thành hoặc đang thực hiện đánh giá rủi ro biến đổi khí hậu, nhưng chi tiêu cho thích ứng với biến đổi khí hậu dành cho y tế ước tính chỉ chiếm 4,8% tổng chi cho thích ứng với biến đổi khí hậu, khoảng 12 tỷ bảng Anh, một con số quá nhỏ theo đánh giá của nhóm các nhà khoa học thực hiện báo cáo Lancet.

Các chuyên gia nói gì về kết quả của báo cáo đếm ngược Lancet 2018?

Các chuyên gia hàng đầu thế giới về y tế tham gia thực hiện báo cáo đếm ngược Lancet 2018 đều cảnh báo về những nguy cơ to lớn từ biến đối khí hậu với sức khỏe con người và kêu gọi mọi tổ chức, cá nhân trên toàn thế giới cùng hành động ngay lập tức để ngăn chặn những tác động tiêu cực từ biến đối khí hậu trên toàn cầu.

Giáo sư Hugh Montgomery – Đồng Chủ tịch của Lancet Countdown về y tế và biến đổi khí hậu, kiêm Giám đốc Viện Sức khỏe và Hiệu suất của con người của Đại học London, cho biết: “Sự tiếp xúc và nguy cơ dễ bị tổn thương do nhiệt cực đoan đã tăng cao đến mức không thể chấp nhận được và những nguy cơ đó vẫn gia tăng trên toàn thế giới.

Căng thẳng do nhiệt đang gây tác động mạnh đến sức khỏe con người, đặc biệt là đối với những người già ở thành thị và những người có các vấn đề về sức khỏe như bệnh tim mạch, tiểu đường, hay bệnh thận mãn tính.

Ở nhiệt độ cao, những công việc ngoài trời rất nguy hiểm, đặc biệt là công việc trong lĩnh vực nông nghiệp. Các khu vực từ miền Bắc nước Anh và California, đến Australia, đang diễn ra các vụ cháy khủng khiếp đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người khiến người dân ở đây phải sơ tán do mất nhà cửa và gây ra các tác động đến hệ hô hấp do hít phải khói”.

Trong khi đó, giáo sư Anthony Costello – Đồng chủ tịch đếm ngược Lancet, Cựu Giám đốc của WHO lại cảnh báo về sự tác động mạnh của biến đổi khí hậu đến y tế: “Thế giới vẫn chưa cắt giảm hiệu quả lượng phát thải. Với tốc độ nóng lên hiện nay của trái đất, chúng ta sẽ hết hạn ngạch cacbon cần thiết để giữ nhiệt độ tăng dưới 2 độ C vào năm 2032. Tác động đối với sức khỏe của biến đổi khí hậu trên mức này sẽ đe dọa áp đảo các dịch vụ y tế của chúng ta”.

Cùng chung suy nghĩ với giáo sư Anthony Costello, tiến sỹ Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng Giám đốc WHO đã kêu gọi những hành động thiết thực để chống biến đổi khí hậu: “Báo cáo đếm ngược Lancet về y tế và biến đổi khí hậu là một đối tác thiết yếu trong việc thúc đẩy tiến bộ toàn cầu nhằm đạt được các mục tiêu của Hiệp định Paris, hiệp ước y tế quan trọng nhất của thế kỷ. Những phát hiện của báo cáo đếm ngược Lancet 2018 rất rõ ràng. Chúng ta không thể trì hoãn hành động chống biến đổi khí hậu”.

Cũng kêu gọi hành động chống biến đổi khí hậu, giáo sư Kris Ebi, một chuyên gia hàng đều về sức khỏe toàn cầu, khoa học sức khỏe môi trường và nghề nghiệp đến từ Đại học Washington, cho biết: “Tỷ lệ tử vong gia tăng trong các đợt sóng nhiệt cực đoan không còn là điều có thể xảy ra nữa mà nó đang là một thực tế diễn ra ngay trước mắt chúng ta và điều này sẽ tiếp tục diễn ra khi nhiệt độ toàn cầu tiếp tục tăng lên.

Chúng tôi có nhiều bằng chứng cho thấy, nhiều cộng đồng vẫn chưa được chuẩn bị để đối phó với sự gia tăng liên tục về tần suất, cường độ và thời gian của các đợt sóng nhiệt.

Chúng ta cần phải hành động ngay lập tức với những sự đầu tư phù hợp như triển khai các hệ thống cảnh báo sớm sóng nhiệt, bao gồm việc lập bản đồ các khu vực dân cư dễ bị tổn thương và cung cấp các biện pháp can thiệp nhằm tăng khả năng phục hồi trong thời tiết nóng”.

Theo báo cáo đếm ngược Lancet 2018, các quy định về lao động và hệ thống y tế trên tòa cầu cần phải được cải thiện để bảo vệ người lao động mạnh mẽ hơn trước các diễn biến cực đoan của nhiệt.

Ngược lại, báo cáo cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc giảm phát thải khí nhà kính, vì có những giới hạn trong việc thích nghi với sự gia tăng của nhiệt độ và nếu không được quan tâm hạn chế những tác động tiêu cực, biến đổi khí hậu và nhiệt sẽ áp đảo ngay cả những hệ thống mạnh nhất.

Chi tiết báo cáo “The 2018 report of the Lancet Countdown on health and climate change”:

BBT

Nguồn: baoxaydung.com.vn | thelancet.com