Báo cáo đầu tư: Sự bùng nổ triển vọng đầu tư thị trường xe điện tại Việt Nam và Xu hướng
Thị trường xe điện tại Việt Nam vẫn đang trong quá trình phát triển sơ khai. Vinfast là hãng xe đầu tiên sản xuất xe ô tô điện chạy pin tại Việt Nam. Tổng doanh số xe điện tại Việt Nam vẫn chiếm một phần rất nhỏ so với tổng doanh số ô tô trên toàn thị trường, tuy nhiên thời gian gần đây đã có mức tăng trưởng rõ rệt nhờ vào màn ra mắt thành công của VinFast. Ngoài Vinfast, vẫn có một số các hãng xe khác bắt đầu bán sản phẩm xe điện nhưng dưới diện nhập khẩu như: Porsche, Tesla(nhập theo dạng tư nhân), Mazda, Audi, Nissan, Mercedes-Benz, BMW, Ford, Hyundai, Honda, Kia, Mitsubishi, v.v. Hầu hết các hãng đều chỉ phân phối nhỏ lẻ, nhập khẩu là chính với số lượng bán ra hạn chế. Đây là bước đi thận trọng của các hãng xe bởi đây là thời điểm rất sớm trong chặng đường phát triển thị trường xe điện tại Việt Nam, hệ thống chính sách pháp lý chưa hoàn thiện, hạ tầng trạm sạc chưa phát triển đã dẫn tới tâm lý e dè của nhà đầu tư. Tuy nhiên xe điện là xu thế chung của toàn cầu và Việt Nam cũng không nằm ngoài xu thế này. Do vậy thời điểm sơ khai như hiện tại cũng là cơ hội tốt cho những nhà đầu tư có mô hình kinh doanh phù hợp bứt phá và chiếm lĩnh thị trường.
Hạ tầng trạm sạc hiện tại của Việt Nam chưa có cơ chế chính sách, quy chuẩn để phát triển. Hiện tại chỉ có Vinfast tiến hành xây dựng rộng khắp trụ sạc và hệ thống trạm sạc để phục vụ cho xe điện của Vinfast. Ngoài ra chỉ có một số các trạm sạc nhỏ lẻ của các hãng đặt tại showroom hoặc một vài điểm nhỏ lẻ do EVN thực hiện nhưng số lượng không đáng kể.
Chính phủ hiện nay cũng đã có một số động thái khuyến khích phát triển đối với ô tô điện. Một trong những biện pháp quan trọng là chính sách thuế ưu đãi cho ô tô điện.
Chính phủ ban hành Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ, trong đó có những quy định ưu đãi cho ô tô điện. Theo đó, ô tô điện chạy pin được miễn lệ phí trước bạ lần đầu trong vòng 3 năm kể từ ngày 01/3/2022 (ngày Nghị định có hiệu lực thi hành). Trong vòng 2 năm tiếp theo, mức thu lệ phí trước bạ lần đầu với ô tô điện chạy pin bằng 50% mức thu đối với ô tô chạy xăng, dầu có cùng số chỗ ngồi.
Thuế xuất nhập khẩu có nhiều ưu đãi, với xe nhập khẩu: Sẽ gồm thuế nhập khẩu xe nguyên chiếc (50-70%) và thuế tiêu thụ đặc biệt, được hưởng ưu đãi theo thông tin bên trên. Với xe lắp ráp trong nước: Chịu thuế nhập khẩu (10-30%) với các linh kiện, phụ tùng nhập khẩu từ nước ngoài và thuế tiêu thụ đặc biệt, được hưởng ưu đãi theo thông tin bên trên. Ngoài ra, với các linh kiện, phụ tùng trong nước chưa sản xuất được thì doanh nghiệp được hưởng ưu đãi thuế suất 0%.
Ngoài các ưu đãi trên, hiện tại chủ yếu các khuyến khích về tài chính đang tập trung phần lớn cho việc phát triển phương tiện giao thông công cộng chạy bằng nhiên liệu sạch. Các loại phương tiện khác (như xe đạp, xe máy, ô tô điện) chưa có những khuyến khích tài chính cụ thể, mang tính thúc đẩy nhiều hơn cho cả nhà đầu tư và người sử dụng. Đây cũng là một trong những lý do khiến cho tâm lý nhà đầu tư e dè và người tiêu dùng chưa có đủ động lực để chuyển đổi sang phương tiện chạy điện bên cạnh những lo ngại về hạ tầng và kỹ thuật.
Chuỗi cung ứng đầu tư sản xuất ngành xe điện
Theo nghiên cứu của HOUSELINK với những dự án đầu tư ngành xe điện đầu tư từ các nguồn vốn FDI và DDI, các dự án ngành xe điện đầu tư vào Việt Nam khá đều đặn hàng năm, mặc dù mức độ tăng trưởng chưa đồng đều. Tiền thân là loại hình xe đạp điện với giá thành tương đối rẻ, chất lượng không cao và tuổi thọ pin ngắn, thường được các gia đình coi như xe phụ hoặc xe dành cho những người không có bằng lái xe máy (loại hình này xuất từ những năm 2005-2006 dưới hình thức nhập khẩu chủ yếu). Nhưng thị trường tiềm năng này đã thu hút nhiều nhà sản xuất xe máy, xe đạp điện đến đặt cơ sở sản xuất tại Việt Nam. Mức tăng trưởng đặc biệt tăng cao vào năm 2022 nhờ các dự án đầu tư ngành ô tô điện.
Dự báo về tình hình thị trường xe điện tại Việt Nam.
Đọc báo cáo tóm tắt thị trường xe điện tại Việt Nam tại đây!
