Báo cáo phát triển hạ tầng Khu công nghiệp Việt Nam 06 tháng /2023 – Thực trạng và triển vọng

Tháng Bảy 25, 2023Tháng Bảy 25, 2023 #baocaothitruong, #hatangkhucongnghiep

Năm 2023 như dự báo sẽ khó để đạt mức tăng trưởng cao như năm 2022. Mức tăng trưởng GDP dự kiến của Việt Nam năm 2023 ở mức 5.34%-6.46%. Thực vậy, ngay từ Quý 1/23 tăng trưởng GDP đã có sự giảm sút so với Quý 1 các năm trước (Đạt 3.32% so với 5.03% của Quý 1/22). Sang Quý 2 năm nay, tăng trưởng GDP ghi nhận mức 4.14%, chỉ cao hơn thời điểm Quý 2/2020 (0.36%) nhưng tốt hơn thời điểm Quý 1 ở hầu khắp các lĩnh vực. Xét chung 6 tháng đầu năm 2023, GDP tăng trưởng 3.7% so với cùng kỳ.Các tiện ích xã hội như PCCC, bệnh viện, siêu thị, hải quan, trường học đều được cải thiện rất nhiều. Một số Khu công nghiệp đã xây dựng và thiết lập các cơ sở hạ tầng này trong nội khu. Các Khu công nghiệp khác đều có vị trí thuận lợi với khoảng cách gần tới các cơ sở tiện ích xã hội này. Điều này giúp các Khu công nghiệp có thể thuận lợi hơn trong việc thu hút lao động, đảm bảo đời sống sinh hoạt thường ngày của người lao động.

Chỉ số PMI liên tiếp ghi nhận mức dưới 50 điểm kể từ tháng 3 tới hiện tại, cho thấy các điều kiện kinh doanh vẫn đang tiếp tục suy giảm, phần lớn do tình trạng nhu cầu yếu kém. Trong khi đó chỉ số IIP của Việt Nam được cải thiện kể từ tháng 2 năm 2023 đến nay. Đỉnh điểm ghi nhận là vào thời điểm tháng 3 với 9.6%. Ngành chế biến chế tạo nói chung vẫn ghi nhận mức tăng IIP cao hơn so với các ngành khác và có dấu hiệu cải thiện.

Một số yếu tố trực tiếp ảnh hưởng tới thu hút đầu tư vào Khu công nghiệp

Lực lượng lao động từ 15 tuổi trở lên Quý 2/2023 đạt 52.3 triệu người, tăng nhẹ 0.2% so với Quý 1/2023. Nguồn lao động vẫn duy trì ổn định. Tuy nhiên xét về khía cạnh phân bổ lao động theo ngành kinh tế, chúng tôi nhận thấy thời điểm Quý/2023 bắt đầu có sự chuyển dịch lao động từ ngành Công nghiệp và xây dựng sang ngành dịch vụ (ngành Công nghiệp và xây dựng giảm 1.2% số lao động, trong đó ngành dịch vụ tăng 1.5%). Thực trạng các đơn hàng giảm liên tục đã đã tác động đến lao động trong khu vực công nghiệp và xây dựng. Thu nhập bình quân chung của người lao động Quý 2/2023 giảm nhẹ so với thời điểm Quý 1/2023 và thu nhập lao động ngành công nghiệp và xây dựng cũng ghi nhận mức giảm so với Quý 1 (giảm 1%). So với một số nước trong khu vực ASEAN, mức lương trung bình của người lao động tại Việt Nam vẫn đang ở mức thấp.

Thay thế cho Nghị định số 82/2018/NĐ-CP về quản lý Khu công nghiệp và khu kinh tế là Nghị định số 35/2022/NĐ-CP quy định về quản lý Khu công nghiệp và khu kinh tế chính thức có hiệu lực kể từ ngày 15/7/2022. Nghị định mới này được kì vọng sẽ giúp cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, giảm bớt thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Hiện trạng phát triển hạ tầng khu công nghiệp

Theo khảo sát của chúng tôi về hạ tầng giao thông nội bộ của các KHU CÔNG NGHIỆP trên cả nước, việc xây dựng một số đường xung quanh KHU CÔNG NGHIỆP hiện nay đã cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn thiết kế cơ sở hạ tầng giao thông nội Khu công nghiệp. Theo đó, việc sử dụng 4 làn xe đường chính và 2 làn xe đường phụ chiếm phần lớn. Tiếp đó là nhóm đường chính 2 làn và đường phụ 2 làn. Các nhóm đường khác chiếm tỉ lệ ít.

Hiện nay, có rất nhiều các loại hình giao thông đường bộ được xây dựng gần hoặc thậm chí đi xuyên qua các Khu công nghiệp như các cao tốc, tỉnh lộ, nhưng chiếm phần lớn là các tuyến quốc lộ. Tiếp đến là các khu tiếp giáp tỉnh lộ. Đặc biệt với việc chú trọng hoàn chỉnh hệ thống đường cao tốc thì các khu tiếp giáp cao tốc đang ngày càng nhiều hơn.

Chủ yếu các Khu công nghiệp sử dụng nguồn điện lưới quốc gia. Trong số đó có một số khu dùng kết hợp điện lưới quốc gia với một số các nguồn điện tái tạo khác như điện mặt trời, điện gió, tuy nhiên số lượng này hiện tại vẫn còn rất ít. Tuy nhiên theo ghi nhận của chúng tôi, có tới hơn 46% số Khu công nghiệp cả nước có các nhà máy lắp đặt điện mặt trời áp mái. Có thể thấy các Nhà đầu tư đang ngày càng chú trọng vào việc sử dụng năng lượng tái tạo thay cho các nguồn điện truyền thống nhằm đảm bảo tiêu chuản sản xuất xanh. Đây cũng là một trong những yếu tố tác động tới việc xuất khẩu sang các thị trường có yêu cầu cao và đánh thuế đối với việc sản xuất không xanh, sạch như Mỹ, EU, v.v. Các đơn vị sản xuất và cung ứng các tấm pin mặt trời áp mái cũng tăng dần số lượng trong những năm qua nhằm đáp ứng nhu cầu này của các Chủ đầu tư. Nhằm hướng tới việc giảm phát thải carbon theo cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Cop26 và tăng tính cạnh tranh cho các Khu công nghiệp trong việc thu hút các Nhà đầu tư bền vững đòi hỏi các Khu công nghiệp cần có định hướng nghiêm túc và bài bản trong việc sử dụng các nguồn điện năng lượng tái tạo.

Đa số hơn 72% các Khu công nghiệp có khoảng cách rất gần với các điểm dân cư. Đây là một trong những điều kiện thuận lợi nhằm thu hút Chủ đầu tư và thu hút người lao động.Các tiện ích xã hội như PCCC, bệnh viện, siêu thị, hải quan, trường học đều được cải thiện rất nhiều. Một số Khu công nghiệp đã xây dựng và thiết lập các cơ sở hạ tầng này trong nội khu. Các Khu công nghiệp khác đều có vị trí thuận lợi với khoảng cách gần tới các cơ sở tiện ích xã hội này. Điều này giúp các Khu công nghiệp có thể thuận lợi hơn trong việc thu hút lao động, đảm bảo đời sống sinh hoạt thường ngày của người lao động.

Trong phạm vi toàn quốc, tỷ lệ lấp đầy các Khu công nghiệp đang ở mức khá cao. Đa số các Khu có tỷ lệ lấp đầy trung bình trên 90%. Tỷ lệ các Khu công nghiệp có kho bãi cho thuê cũng đang chiếm tỷ trọng lớn. Trong khi đó các Khu công nghiệp có nhà xưởng xây sẵn cho thuê đang rất ít. Với thực tế các dự án công nghiệp thuê nhà xưởng xây sẵn đang có xu hướng tăng trong những năm gần đây đòi hỏi các Khu công nghiệp cần đa dạng hoá loại hình bất động sản này nhằm gia tăng mức hấp dẫn cũng như đáp ứng nhu cầu thực tế của Chủ đầu tư.

Về giá đất cho thuê, trên phạm vi cả nước, đa số các Khu công nghiệp vẫn có mức giá thuê chủ yếu ở ba khoảng giá: <=50 USD/m2/chu kỳ thuê, 50-70 USD/m2/chu kỳ thuê và 70-90 USD/m2/chu kỳ thuê. Tuy nhiên so với thời điểm cuối năm 2022, tỷ lệ các Khu có mức giá này đang có chiều hướng giảm. Thay vào đó là sự tăng lên của các mức giá 90-110 USD/m2/chu kỳ thuê, 150-200 USD/m2/chu kỳ thuê. Với mức giá cao >200 USD/m2/chu kỳ thuê chúng tôi ghi nhận mức giảm nhẹ về tỷ lệ Khu công nghiệp áp dụng mức giá này.

Đa số nhà xưởng xây sẵn cho thuê đang có mức giá dao động trong khoảng 3-5 USD/m2/tháng (hơn 50% số Khu công nghiệp đang có loại hình nhà xưởng cho thuê ở mức giá này). Mức giá thuê nhà xưởng cũng không có sự chênh lệch quá rõ rệt so với thời điểm cuối năm 2022. Loại hình nhà xưởng xây sẵn đang không có quá nhiều sự biến động trong giá cho thuê.

Theo số liệu của HOUSELINK, tính đến 6 tháng đầu năm 2023, đa số các Khu công nghiệp mới được bổ sung ở khu vực miền Bắc. Miền Trung và miền Nam nguồn cung tương lai chỉ chênh lệch con số tương đối nhỏ. Có thể thấy nguồn cung bất động sản công nghiệp mới ở khu vực miền Bắc trong tương lai khá dồi dào, có thể đáp ứng nhu cầu đầu tư đang tăng trưởng cao tại khu vực này.

Tình hình các dự án đầu tư vào các khu công nghiệp trên cả nước

Theo dữ liệu của HOUSELINK, 6 tháng đầu năm 2023, cả nước có tổng cộng hơn 377 dự án FDI cấp mới đăng ký đầu tư vào các Khu công nghiệp, ghi nhận sự tăng khá lớn về số lượng dự án so với cùng kỳ năm trước (tăng 53% so với cùng kỳ năm 2022) và tổng vốn đầu tư thu hút cũng tăng mạnh (tăng 46% so với cùng kỳ năm 2022).

Đa số các dự án FDI cấp mới 6 tháng đầu năm 2023 thu hút về thị trường các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là các dự án có vốn đầu tư lớn khiến cho vốn đầu tư ở miền Bắc chiếm ưu thế vượt trội so với hai vùng miền còn lại, trong đó Quý I miền Bắc ghi nhận đầu tư nhiều dự án vốn lớn trên 100 triệu USD.